NUK ISHIN NDRIÇUES MENDJESH, ME ZBRITË ME PISH NË DORË. ISHIN ÇLIRUES TË VENDIT DHE HYNË ME PUSHKË NË DORË
Nga Enver Memisha (Lepenica)
Ushtarët dhe udhëheqësit e Ballit Kombëtar, që emigruan në nëntor të vitit 1944, për t’i shpëtuar ndëshkimit komunist, lanë këtu në atdheun e tyre zemrën dhe asnjëherë nuk e hoqën mëndjen nga toka dhe njerzit që kishin lënë këtu në robërinë komuniste.
Ata ishin luftëtarë lirije që lanë rehatin dhe jetën e mirë në botën e lirë dhe erdhën këtu në atdheun e tyre me pushkë në dorë edhe pse e dinin se mund të binin dëshmorë.
Grupi i parë i emisarëve të lirisë i perbere nga: Ahmet Kuka, Hysen Isufi, Ramiz Matuka, Sami Lepenica, Hysen Lepenica, Zogoll Shenaj, Safet Kapaj etj. zbarkoi në Karaburun nga një anije britanike më 16 shtator të vitit 1949.
Në dokumentat e regjimit komunist Hysen Lepenica, Zagoll Shenaj – Gjormi dhe Sami Lepenica shënohen si ballistë të rrezikshëm.
Mbas zbarkimit grupi shkoi në Dukat dhe u ndanë në dy drejtime: Grupi i Vlores me emrin e koduar Bribe dhe grupi i Gjirokastres me emrin e koduar Bale-dengu…
Sami Lepenica u vra me 20 shtator në mal të Dukatit, në një pritë të forcave komuniste.Tre anetaret e tjere Hysen Lepenica, Zagoll Shenaj dhe Safet Kapaj, mundën të kalonin malin e Dukatit dhe arritën në katundin Gjorm të Vlorës. Safet Kapaj mundi të kalojë Vjosën dhe shkoi në vendlindje në Malakastër, ku qëndroi i fshhur gati 6 muaj dhe mundi të kaloi kufirin dhe të dalë në Greqi.
Hysen Lepenica dhe Zagoll Shenaj u tadhëtuan nga fshatarët e tyre dhe u rrethuan në lumin e Gjormit dhe pas një qëndrese heroike prej 4-5 ranë dëshmorë të lirisë.
Grupi i Gjirokastres ra ne prite me forcat komuniste me 4 tetor 1949. Udheheqesi i grupit Ramiz Matuka u vra në luftë duke mbrojtur tërheqjen e shokëve për të dalë në Greqi.
Ky qe fundi këtyre emisarëve të lirisë, dëshmorë të atdheut të tyre. Shokët e tyre në kampet e emigarcionit në Itali e përjetonin rënien e dëshmorëve me dhimbje dhe krenari.
Këtu poshtë po botojmë një artikull dhimbje dhe krenarie të botuar në gazetën “Flamuri” të autorit që nënshkruan me siglën P, një himn që autori u ngre shokëve të idealit. Sipas stilit të të shkruarit autori duhet të jetë Zef Pali.
DIKUSH I TRADHËTOI
Dëshmorët Hysen Sinani, Zagoll Shenaj dhe Sami Lepenica
Nuk ishin ndriçues mendjesh me zbritë me pish në dorë. Ishin çlirues të vendit dhe hynë me pushkë në dorë
I.
… Ndërsa janë të mbledhur në “Fraschette”, shifej Samiu i vogël që ndante kafshatën e gojës me shokë të uritur.
Hyseni ma plaku që kishte frikë se mos e mbajshin tepër të moshuar sa mos me dijtë me vuejt bashkë me të tjerët; B… që ecte vetëm nëpër rrugicat e kampit tue shtërnguar nofullat në heshtje kundër armiqve të pa dukshëm…
Kampi përmblidhte shumë kombësi por ma i nderuemi dhe ma i dashuri ishte grupi i shqiptarëve …
Hyseni kishte blemë një pallto lëkure ndër ata që shitshin rroba. E pyetën: ç’e ke atë pallëto, or plaku i Lepenicës?
Po të zbresim ndonjë ditë në Shqipëri me pushkë në dorë, palltua e lëkurës do vlejë sa vezmja e fishekëve, përgjigjej Hyseni. Shumë herë në mëngjes kërcente nga shtrati i drunjtë me dy kate dhe shikonte profesorin e sëmurë aty afër: Jam tue bamë provat e para për t’u hudhë kur të zbresim në Shqipni dhe bënte buzën në gas.
Shpresë që përshkonte deri muret e trashë të kampit të pa merituem. Përpara duhet të na vi radha ne të rinjve, thonte Samiu i vogël.
Ku asht plaku derdhet gjaku, ia kthenin të tjerët sa për të pakësue dyshimin, e Hyseni i cili edhe pse nuk ishte randue me shumë mote, kishte frikë se në ditën e pritun mos të zgjidhen ata më të lehtit me vjete…
Nga burgu i huej, në atdheun burg.
Nuk ishin ndriçues mendjesh me zbritë me pish në dorë. Ishin çlirues të vendit dhe hynë me pushkë në dorë. Për pesë vjet e kishin pritur këtë ditë… Hynë fshehtazi për të rrëmbye lirinë e grabitur.
Hyseni kryetar i çetës së vogël, vesh me pallto lëkure blemë në fushën e përqëndrimit, ngjeshë me bomba e fyshekë, printe.
B… me të vëllanë që kishin lënë nam dikur mbas Lahe Nuros bajshin pjesë trimënisht në çetën e Gjirokastrës.
Samiu i vogël epte e merrte…
Shumë çeta muerën drejtime të ndryshme pa u kujtue se një operacion komunist ishte në kambë…
Ranë në ndeshjen e parë. Zani i Ballit Kombëtar shkoi fshat më fshat nëpër këto krisma pushkësh. U zgjue qyteti i Flamurit, me shpresë të përtërime. Ngriti veshët Shqipnia.
Pakë ditë më parë kryetari i Shqiptarëve, Mid’hat Frashëri kishte folë nga kryeqytetet e Europës, kishte thanë: “Bota na dha të drejtë për luftën për liri që nuk ka pushue, të bahemi të denjë për të qenë Shërbestarët e Shqipërisë”.
Shërbestari i parë, ushtari i parë që zbriti në tokë të robnue qe Samiu i vogël. Trim i pa fjalë, sy pa tembur. Si bahej copë në mërgim ashtu iu ba kurban atdheut.
Plumbat komunistë i përshkruan trupin. Ra. Shokët deshën t’a marrin në krah.
– Jo, tha, më ka mbet tepër pakë kohë për të jetuar. Ju vazhdoni rrugën. Keni një amanet për të çue në vend. Unë po qëndroj këtu.
Breshëritë e plumbave shpërndau çetën e burrave. Samiu qëndroi. Fjalët e fundit nuk ia dëgjoi kush. Plumbat e fundit i zbrazi mbi ushtarët e drapërit. Uli kryet mbi pushkë, mbylli sytë tue puthë tokën e përgjakun, dëshmori i parë i shqiptarëve të mërgimit.
Ma përtej çeta tjetër bjen në ndeshje. Rrethohet. Nuk dorëzohet. Nuk dorëzohen ushtarët e Ballit Kombëtar. Me një sulm të trimëror B… me shokë çanë rrethimin, por kujtohet se kryetari i çetës kishte mbet në rrethim. Me një guxim që kalon trimërinë hyn përsëri brenda rrethimit komunist. Gjeti komandnatin të vrarë. I merr dokumentat, i jep përshëndetjen e fundit dhe me automatik në dorë me breshëri çan për të dytën herë rrethimin, bashkohet me shokët dhe vazhdon luftën…
Hyseni me Zagollin dhe shokë të tjerë kapi rrethin e Vlorës. E kishin marrë vesh se operacioni komunist ishte në kambë. Ndeshjet ishin shpeshtue. Dikush i tadhëtoi.
Një ushtri u turr kundër tyre dhe ngrehi mitrolozat e randë. Përpara komandanti komunist kërkoi ti shburrëroi:
-
Dorëzohuni!
-
Ecni dhe na i merrni armët ua ktheu Hyseni.
U rrejtën milicët e kuq dhe kujtuen se po u dhimbsej jeta ballistëve. U afruen. Çeta i priti me pushkë. U tërhoqën komunistët e gënjyer dhe banë një tjetër provë. Prunë gratë dhe motrat e të rrethuarve për t’i lutë të dorëzohen…
Krisi pushka. Ra Zagolli, u dorëzua i vdekun. Hysenit iu mbaruan fishekët tue shti kundër të kuqve dhe tue bërtitë: Shifni si luftojnë e vdesin ushtarët e Ballit Kombëtar. Plumbin e fundit e ruajti për vete.
Komunistët përshpëritën: Balli qenka gjallë dhe i fortë. Vlora i qau me za. Ua muerën hakun, ia numuroi tradhëtarit.
Një shpallje e Ministrisë së Brendshme e Tiranës lajmëronte popullin: “Disa tradhëtarë në ndeshje me fuqitë qeveritare u vranë në rrethin e Vlorës”. Dhe rreshtonte ndër ta Hysenin, Zagollin, Matukën, Samiun e sa dëshmorë të tjerë.
Ushtarë të njoftun të lirisë shqiptare, të cilëve u kushtohet kjo faqe historie. Autori P.
Marre nga: Gazeta “Flamuri”, Organ i Patisë Demokratike Agrare Shqipare “Balli Kom,bëtar”, Romë, Itali, Tipografi F.Francioni, Via del Gambero, nr. 19, Tel. 63.752. nr. 70-72, dt. 28.11.1955, f. 5
Comments
-----