ZONJA DELFIN DHE VAJZA ME NISHAN NË FAQE

  Tregim nga SOTIR ATHANASI

 Ky tregim është shkruar për t’u paraqitur në garën e rradhës ku jepet çmimi  simbol: NJË BUQETË LULE

                   E rrahu NËNA DJALIN,
                   E lidhi te pema,
                   E lidhi nga krahu,
                   Që s’frynte era.
               (Vargje të stilit poetik-Ajk.)

Atë buzëmbrëmjeje deti ishte mjaft I qetë.
Mbase e kërkonte shpëlodhjen  nga zhurmat e banjëzuesve, ndaj edhe sikur mezi priste të përfundonin dëfrimet disa të rinj që,
tek-tuk, s’ngopeshin ende në zbavitjet e tyre.
Në breg, ca fëmijë kënaqësinë e kishin të ngacmonin kandilët e detit, të cilët për çudi megjithë pastrimin, aty-këtu, syri të kapte sërish të tilla.  
Një fshatar, pranë motorit në trotuar, (se ai gji shpëlodhës e kishte edhe këtë favor ), la dy kaçile të mbuluara me një cohë dhe si u xhvesh, u zhyt në det me ngutin e njeriut që, jo gjithaq kërkon freskimin, se sa merakun për moshumbjen e ditës pa ia marrë dozën e kripës atij deti, si dhe avujt e jodit aq të dëshëruar nga kushdo.

Një zog I vogël kërceu nga ajo shportë prej xunkthi dhe për shkak të pjerësisë së vëndit, si u rrukullis goxha, ngeci në rërë. Cicërima e tij tërhoqi vëmëndjen e një vogëlushi I cili e kapi. Por s’arijti t’a përkëdheli se klloçka, me një lëvizje të rrufeshme, hoqi cohën e shportës dhe fluturimthi, ndali krahët kërcënueshëm përpara fytyrës së djalit. Fëmija mbeti i çuditur  se si ajo pulë I rrëmbeu nga dora zogun dhe, sa hap e mbyll sytë, me vocrakun e saj në sqep, u fut sërish në kashtën e asaj shporte.
Kjo ngjalli ca diskutime dhe fshatari, që e kishte vëzhguar nga larg skenën, shpjegoi se klloçka duhet t’a ketë kapur nga bishti të voglin e tij. Ngjarja, midis gazmores,  kuriozitetit, por edhe zararit, u mbyll këtu
Në breg, binte në sy edhe ai gjysëm harku metalik me tri këmbë, si të qe gërma greke: “Π”-i, me të cilën ecte  një mesogrua.          
Ajo zbriste nga dhoma e saj e shoqëruar nga një i  ri rreth të tridhjetave për të ardhur buzë detit  dhe si e linte aty Π-inë futej në ujë.
Kurkush nuk kishte kërshërinë të shihte se si dhe ku notonte. Se zonja shfaqej vetëm në hyrjen dhe daljen nga uji. Invaliditeti tek ajo, ndonëse tejet i dukshëm, shpërfillej thuajse nga të gjithë. Veçse kjo ngjante e tillë javën e parë.Të dytën, të gjithë e morën vesh se dëshira e saj qe të lahej e mënjanuar, madje në një cak tejet të largët, (gjë që e respektonte me fanatizëm çdo ditë) dhe që patjetër, lihej të nënkuptohej zbatimi i porosive të mjekut.
Në rërë, kishte plot çifte që shëtisin, pjesa më  e madhe me shapka.
Ata lagnin këmbët ose luanin me dallgën si të donin t’i kthenin në shenjë falenderimi, buqëqeshjen këtij deti bujar. Kaq. Më shumë do të mësonim më vonë.
Gjithçka fliste për një mbrëmje që po zbriste butë, ëmbël e ngazëllenjëse, po të përjashtojmë tingujt skajshëm,  
tejet të largët që një klarinetist luante në botën e vet, melodi të thekura në trishtim.
Mua, tek sodisja këtë peisazh, më dukej mbrapshtësi përhapja e atyre tingujve. Ngjasimi me kolonën  zanore që jemi mësuar të shoqërojë interpretimin e aktorëve në një film dramatik, e përforconte në një shkallë edhe më të epërme pesimizmin. Shtoi kësaj edhe bestytninë time të përtejme mbi shenjat metafizike, që gjasa të pritet me patjetër.
Se ajo gërvimë, angullimë a kudi unë se çfarë tjetër,
(le të flasim, po të doni, nga cilido pozicion,) s’kishe  se si të mos e merrje, si një uverturë, shenjë, a provë se po përgatitej të vinte, një klithmë.
Mbase jo  morti, por thirrje për kushtrim, ato jone dridhëruese të nisura në fillim si rënkime e pastaj të kthyera  në britma e ndihmë; patjetër, që duhet të kërkonin.
Dhe, o Zot! S’e kisha shpënë ende në fund arsyetimin mbi këtë parandjenjë, kur nga deti erdhën vërtet thirrjet alarmante për shpëtim.
Qenë shumë zëra njëherësh që kërkonin secili në mënyrën dhe formën e tij, të njëjtën gjë: mobilizimin e asaj bashkësie pushuesish në mbështetje të një njeriu, të  një jetë që rrezikohej të humbiste.  
– O Zot, – tha dikush pranë bregut, ndërkaq, sa hap e mbyll sytë,
një djalë i ri me pantallona të shkurtëra plazhi, u turr me vrapë drejt detit.
– Ç’të ketë ngjarë, o Zot? – pyeti një I moshuar në breg.
– E ç’duhet të ngjasë pas asaj kukuvajke luajtur me atë klarinën ndjellakeqe, – tha dikush tjetër vërsnikë I të parit.
– Sigurisht që s’pritej gëzim, por mos e ço , o Zot të keqen deri në mort!
Boll pranë zgripit e ndolli fryma e atij klarinetisti.
– Nuk është mirë të bëjmë me faj lajmëtarin, – iu kundërvu butë një I tretë soditës I vjetër I atyre rërërave.
– Lajmëtarin po,  por jo ndjellësin e fatkeqësisë, – ia  priti një grua që, sapo iu bashkua turmës së bërë tanimë.
– Drita e Hënës dhe sinjali i fatkeqësisë,  vijnë gjithmonë tinës,- u dëgjua një zë anonim mes grumbullit që mbanin frymën nga deti.
– Prandaj janë edhe të pabesia si gratë,  – e vulosi një rondokop, që njihej nga të gjithë frekuentuesit e kafeneve dhe tavernave të atij plazhi,  si rrëfyes tradhëtish vetëm  nga femrat. Kjo ngjalli ilaritet e shpërthim së qeshurash.
Ndërkaq deti u mbush me njerëz si të ishin ushtarë dhe t’i kishte thirrur në alarm borrizanti.
Apeli për ndihmë kishte dridhëruar të gjithë atë brgdet të vogël.
Dëndësia e njerzve, në mos e bënte tërësisht të errët pamjen, miqt e mi, e turbullonte keqas kjartësinë e saj.
Nga ana tjetër, jo gjithaq lëvizjet,  se sa paniku I njerëzve e zhndërronin  në moskuptuese ngjarjen dhe e vishnin me mister atë. Nuk është e panjohur prirja e pushuesve për t’i dhënë një rëndësi të pamerituar edhe një episodi fare të rëndomtë, vetëm e vetëm që të mburren për praninë në dëshminë e saj. Por këtu, flitej për diçka të pazakontë. Gjithsesi, ne që ishim në rërë dëgjonim të kthyerit e parë të konkludonin:
– Ai trupmadhi,    nuk e ndihmoi edhe pse qe më afër asaj. Ndërsa,  gruaja si të ish delfin u turr dhe  ia hoqi fatkeqin nga krahët . . , e shërbëtorit të HAD-IT.
– Nga thonjtë e vdekjes e ke fjalën?
– E, se duhet të vdesë njeriu, pastaj t’a marri në dorëzim Perëndia,- u tall një I pushues nga Kreta.  Por batuta e tij, s’gjeti mbështetës.
– Shpatullat me zemrën nuk janë motra, – ndërroi temë shoku I tij me këtë gojore.
– Pse s’janë të tilla zemra e asaj gruaje ishte më e madhe se shpatullat e atij burri për të cilin bëtë fjalë aty më parë, ju, zotni.
Kjo dytrajtësi e shtrimit të problemit, fliste edhe për dyformësi të paraqitjes së tij dhe i vetmi intelektual në atë turn, shquhej për të tilla.   
Më në fund, u muar vesh se e rrezikuara ishte një e re, madje tepër e re. Ajo, sëpari  e kishte kërkuar vetë mbytjen (siç u përfol më vonë) dhe se më pas, kur kishte gëlltitur një gllënjkë, në të dytën, qe penduar, si për t’i dhënë kohë gruas-delfin t’i jepte ndihmën dhe t’a shpëtonte.  Dhe kështu kishte ngjarë: Gruaja-delfin rrufeshëm I kishte shkuar pranë dhe e kishte ngrijtur mbi ujë. Ajo e shoqëroi deri tek cektësia VAJZËN. Aty e mori para duarve një I ri. Brun, me farforita të mëdha dhe pak mustaqe mbi buzë. Ky, me një vrapim atleti, punë sekondash e vendosi në rërë. Nga mënyra e veprimeve, por më shumë nga ëmbëlsia dhe shqetësimi, me të cilën i kryente ato, linin të kuptohej se: në mos qe i dashuri i saj, tejet i afërt, duhet mepatjetër, të kishte qënë. Një nga gratë e shumta të grumbulluara në breg,
(siç doli më vonë, qe punonjëse e mjekësisë ) u mor me vajzën dhe s’e pati të vështirë t’ia nxirrte ujin e gëlltitur dhe t’a risillte në jetë.
Vajza, më në fund u ngrijt më këmbë. Portretin e saj e bënte edhe më të verdhë ndriçimi neon, ashtu siç ia theksonte edhe më tepër nishanin në faqe. Njerëzia duartrokiste dhe përgëzonte djalin. Ndërsa ky sqaronte se nuk e kishte shpëtuar ai dhe se: do të na befasonte të gjithë,  kur tha që:
shpëtimtarja ishte. . . , GRU. . ..JO. ZONJA-DELFIN, të cilën e mbanin dy të rinj prej krahu derisa një i tretë të sillte harkun me tri këmbë, në formën e gërmës greke Π -i, që e kishte ngulur në rërë. Por ai hark, tanimë, vështirë se do t’i shërbente asaj.
ZONJA-DELFIN  pas kësaj,  këmbët thuajse nuk i ndjente në ishin të sajat. Urdhërimin gjithashtu. Madje, ajo mezi mbante drejtpeshimin.   
Harkun metalik e mori një djalë dhe dy të tjerë  ZONJËN  përpara duarve të kryqëzuara si karike,  për t’a shpënë te ambulanca e urgjencës e cila qëndronte në shërbim njëzetëekatërorë në njëzetë e katër.
Harku metalik, nën dritat neon ngjasonte me një brerore e mbase edhe menjë . . . HARK TRIUMFI. Kurse portreti I ZONJËS-DELFIN  shëmbëllente si të qe  HYJNIA E DETIT.
Çuditërisht, klarinetisti I largët kishte marrë një melodi të gëzuar e optimiste për jetën. Dhe eja mos beso pastaj për bestytni! Po ç’them edhe unë. Jeta është e bukur! Jetojeni atë,  miqt e mi!

Në lajmet e orës së fundit, televizioni kombëtar njoftonte se shpëtimtarja e së resë të aksidentuar, paskish qënë ish kampionia e notit në rininë e vet. Ajo vuante nga një  paralizë e pjesëshme nga  gjymtyrëve e poshtëme dhe pas kësaj, mjekët thonin se sforcimi I beftë e rezikonte të mbetej plotësisht e paralizuar nga të dy këmbët.
Veçse. . . .,  Ngjan e pabesueshme për të qënë e vërtetë, por e tillë është përnjëmend: Ajo grua, shpëtoi një vajzë të re të cilën, për shkak të largësisë dhe hijeve të ngrysjes,  nuk e dinte që kishte qënë VAJZA e saj, fryma, shpirti dhe motivi i jetës së saj.
– Thirrja e të parëve, ajo e NËNËS e ktheu atë në DELFIN,  – tha I vetmi intelektual,  në klubin ku ishim mbledhur dhe ndiqnim programin në TV.
Atë mbrëmje, e zonja e bujtinës, që ishte gjithashtu e pranishme,  na spjegoi se ngjarja, nuk ishte, të themi fare, ashtu e shkëputur. Një grindje e rëndomtë dashurie me partnerin e saj, tanimë të penduar, e kishte shpënë drejt mbytjes,  VAJZËN ME NISHAN.
– Djaloshi brun, me farforita të mëdha dhe pak mustaqe mbi buzë, mos ishte I dashuri? – pyeti dikush.
Hoteljerja pohoi me krye padashur të japi më shumë sqarim. Por edhe s’qe e domosdoshme. U mjaftua me shprehjen:- Pendimi ishte I dukshëm.
– Pendimi ia kalon për nga shpejtësia zararit, por nuk e pengon dot atë, – tha sërish një tjetër gojore shoku I pushuesit nga KRETA.
Ky nuk e vinte në dyshim që e ëma nuk e kishte njohur vajzën. Por edhe kjo nuk iu afrua kot asaj.
– Janë të pashmangshme grindjet: NËNË – BIJË, – e vulosi kretasi.
Shoku I tij, gjeti rastin të thoshte ca vargje, tejet të qëlluar që unë do t’i grupoja në stilin AJK të Poezisë.
Le t’i dëgjojmë ato, prandaj I kemi vënë në krye të këtij rrëfimi:

                    E rrahu NËNA DJALIN,
                    E lidhi te pema,
                    E lidhi nga krahu,
                    Që nuk frynte era.

Kjo flet për pendimin dhe jo vetëm, miqt e mi
– Ai nuk do të vlente në qoftëse e keqia do të kishte ngjarë.
Tani dashuria merr një hov të ri.
– Kjo ka rëndësi, – tha I vetmi intelektual në atë bashkësi, – dhe jo ato çikë mustaqe mbi buzë të atij djali që, të paktën nuk e pranoi të qe shpëtimtari. Sepse,  për mendimin tim, duhet të ishte shkaktari.

Pas katër a  pesë vitesh, ja ku jemi sërish në plazhin e parapëlqyer të LIVANATES.
Të etur për t’u zhytur në ujin e detit që mëngjesin e parë, zbritëm nga hoteli dhe lamë peshqirët mbi  tendë,
Banjëzuesit meraklinj  të mëngjesit po dilnin nga zhytja e parë.
Në buzëdet,  ngulur pranë valës sytë na zunë harkun metalik me tri këmbë, ose gërmën greke: Π – inë.  Aty pranë, një vogëlushe tri a katër vjeç dhe e ëma e saj fare e re që, siç ndodh rëndomë, s’guxonte të lagte këmbët nga të rënqethurat e ndryshimit të temperaturës. Ajo nxiste me siguri të bijën duke I thënë:
– Helenë! Ja gjyshja po na I bën me shenjë! Është ajo që e mban për dore babi. Nuk e sheh? Kur u afrua në breg, unë njoha ZONJËN-DELFIN, që tanimë qe bërë edhe gjyshe.
Nuk e kishim aspak të vështirë që sëbashku me time shoqe, të kuptonim se njerui përkrah,  ishte dhëndëri Ι saj. Djaloshi brun me farforita të mëdha dhe pak mustaqe mbi buzë. Në rërë e bija e ZONJËS-DELFIN, qe VAJZA ME NISHAN NË FAQE  me fëmijën e saj, Helena.
Drama e asaj dite katër a pesë vjet më parë, kishte rrezikuar mbase, edhe ardhjen në jetë të kësaj vogëlushe që si flutur iu ngjit në gjoksin e gjyshes së saj, të asaj GRUAJE që shumkush, me ‘ta dhe unë e kemi quajtur: ZONJA-DELFIN.

Në mars, ditën e caktuar për nënat, këtë tregim do t’a paraqes në tavolinën e shkrimtarëve  me buqetën e luleve në mes. Shpresën  të jem një nga mëtuesit të orkidës e kam. T’a fitoj a po jo, kjo varet nga trapeza. Besoj  që dy nga pjesëmarsit  të mos e vlerësojnë nga gradiacioni I alkoolit!  Përkundrazi.Të marrin në analizë: kapriçion e djaloshit me pak mustaqe në buzë;  marrëzinë e VAJZËS ME NISHAN NË FAQE dhe  sakrificën tashmë, të NËNËS së saj . . ,  ZONJËS-DELFIN.

SOTIR ATHANASI
Athinë,

21, Qershor, 2017! 

Red.28, Qershor, 2017! 

Comments

comments

-----